Μία «σεναριολογική» δήλωση του Βόλφγκανγκ Σόιμπλε για το ενδεχόμενο να αποφασίσει το ΔΝΤ να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα ήταν αρκετή προκειμένου η κυβέρνηση να «πανηγυρίσει» και να στρώσει το χαλί για ένα νέο προπαγανδιστικό αφήγημα, με κεντρικό θέμα «πώς ο Αλέξης Τσίπρας έδιωξε το ΔΝΤ από την Ευρωζώνη». Ωστόσο, όπως πρώτα έγραψε η εφημερίδα μας εγκαίρως, η προοπτική της Ελλάδας είναι να οδηγηθεί στο τέταρτο Μνημόνιο σε κάθε περίπτωση. Είτε το ΔΝΤ αποφασίσει να αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα, είτε παραμείνει με πλήρη ρόλο και αρμοδιότητες, είτε περιορίσει την συμμετοχή του σε ρόλο τεχνικού συμβούλου, όπως έχει ήδη de facto γίνει.
Ήδη από την περασμένη Παρασκευή, το Μέγαρο Μαξίμου και το υπουργείο Οικονομικών, με ειδικές και στοχευμένες διαρροές «καλωσόρισαν» (!) τις δηλώσεις του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, αλλά και την φημολογία για τυχόν αποχώρηση του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα. Μάλιστα, με αυτές τις διαρροές, η ελληνική κυβέρνηση επιχειρεί να συνδέσει το ΔΝΤ με ακραίες απαιτήσεις, ξεχνώντας ότι τις ίδιες απαιτήσεις ως τώρα έχει προβάλει και η γερμανική πλευρά, αλλά και πλειάδα των χωρών της Ευρωζώνης, που δανείζουν τη χώρα μας. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση, πιστή στην επικοινωνιακή πολιτική της εφεύρεσης ενός αντιπάλου που «φταίει για όλα» και ενός «μύθου» που μπορεί να καθησυχάσει τις ανησυχίες ορισμένων ψηφοφόρων, ψάχνει τώρα να βρει τον ρόλο του «κακού» και του «τέρατος του παραμυθιού» και να τον αποδώσει στο ΔΝΤ, με την ελπίδα πως όντως το Ταμείο θα αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα.
Επιλεκτική μνήμη
Βεβαίως, η αλήθεια είναι ότι έως προχθές, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε ουδέποτε είχε ψελλίσει ποτέ το ενδεχόμενο να φύγει το ΔΝΤ από την Ευρωζώνη. Αντιθέτως, σε κάθε ευκαιρία, με κάθε αφορμή, σε όλους τους τόνους και με όλους τους τρόπους, ο «τσάρος» της γερμανικής οικονομίας υπενθύμιζε στην Αθήνα ότι η γερμανική Βουλή έχει ψηφίσει το ελληνικό πρόγραμμα με απαραίτητο όρο την παραμονή του ΔΝΤ σ’ αυτό και, άρα, ότι χωρίς ΔΝΤ δεν υφίσταται ελληνικό πρόγραμμα. Τούτου δοθέντος, προφανώς και αποτελεί «είδηση» ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών αναφέρθηκε για πρώτη φορά στο σενάριο αποχώρησης του ΔΝΤ από το ελληνικό πρόγραμμα και από την Ευρωζώνη γενικότερα. Ωστόσο, αυτή είναι μόνο η μισή αλήθεια. Όντως, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε άφησε ανοιχτό ένα τέτοιο ενδεχόμενο. Εξάλλου, δεν είναι στο χέρι του να κρατήσει ή να διώξει το Ταμείο. Το ίδιο το ΔΝΤ έχει προβάλλει αξιώσεις για βαθύτερο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, ως όρο απαράβατο για να μείνει στο ελληνικό πρόγραμμα. Από την άλλη πλευρά, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις έχουν διαμηνύσει ότι «κούρεμα» χρέους αποκλείεται, διότι τότε όλοι οι ευρωπαίοι ηγέτες θα πρέπει να απολογηθούν στους ψηφοφόρους τους για απώλεια των χρημάτων τους. Συν τοις άλλοις, η είσοδος του Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο έχει οδηγήσει σε δεύτερες σκέψεις πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, που θεωρούν πλέον ότι οι ΗΠΑ θα πρέπει να έχουν… λιγότερες προσβάσεις στα ευρωπαϊκά πράγματα. Έτσι, με δεδομένο ότι το ΔΝΤ ελέγχεται, σε μεγάλο βαθμό από την Ουάσινγκτον, η αποχώρηση του Ταμείου από την Ευρωζώνη είναι ένα σοβαρό σενάριο προκειμένου να «προστατευθεί» η ίδια η Ευρώπη από τυχόν «ασταθείς» ή αλλοπρόσαλλες συμπεριφορές του απρόβλεπτου παίχτη που λέγεται Ντόναλντ Τραμπ.
Πέραν, όμως, αυτών, που ευθέως ακυρώνουν την προπαγανδιστική προσπάθεια της κυβέρνησης να πείσει ότι… εκείνη «διώχνει» το ΔΝΤ, ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε είπε κι άλλα στην ίδια συνέντευξη: είπε, δηλαδή, ότι αν τυχόν το Ταμείο όντως αποχωρήσει, τότε θα πρέπει να συνομολογηθεί ένα νέο πρόγραμμα για την Ελλάδα, ώστε να εγκριθεί με την νέα του μορφή από την γερμανική Βουλή. Μ’ άλλα λόγια, ένα… τέταρτο Μνημόνιο! Όμως, αυτό το σημείο των δηλώσεων του Γερμανού υπουργού Οικονομικών το… ξέχασε η κυβερνητική προπαγάνδα!
Σε κάθε περίπτωση
Στην περίπτωση, λοιπόν, που το ΔΝΤ αποχωρήσει από το ελληνικό πρόγραμμα, η προοπτική θα είναι η συνομολόγηση ενός τέταρτου Μνημονίου, με νέα σκληρά μέτρα, που θα έρθουν να προστεθούν στα ήδη υπάρχοντα -και σ’ αυτά που έχουν ήδη ληφθεί, αλλά και σε εκείνα που έχουν υπογραφεί και αναμένεται να δρομολογηθούν τους επόμενους μήνες (μείωση αφορολόγητου, νέα μείωση στις συντάξεις, ελαστικοποίηση της αγοράς εργασίας, νέοι φόροι και επιβαρύνσεις για να καλυφθεί το δημοσιονομικό κενό του 2018 και των επόμενων ετών).
Ωστόσο, η «μοίρα» της Ελλάδας είναι να καταλήξει σε τέταρτο Μνημόνιο ακόμη και αν δεν αλλάξει η «φύση» του προγράμματος και το ΔΝΤ παραμείνει παρόν σ’ αυτό. Ήδη, το Ταμείο ζητεί μέτρα πέραν του 2018 και η κυβέρνηση έχει επισήμως παραδεχθεί ότι συζητεί την επιμήκυνση του «κόφτη» για μετά το 2018. Ως γνωστόν, όμως, «κόφτης» σημαίνει μέτρα, αφού πρόκειται για έναν μηχανισμό αυτόματης περικοπής δαπανών (από μισθούς και συντάξεις). Οι εν λόγω «αυτόματες περικοπές» είναι συνδεδεμένες με τους στόχους για τα έσοδα και τα πλεονάσματα και κάθε περικοπή θα είναι ισοδύναμη με το ποσό που θα χρειάζεται κάθε φορά για να καλυφθούν οι στόχοι.
Με τον τρόπο αυτό, είτε με είτε άνευ ΔΝΤ, η κυβέρνηση ουσιαστικά έχει αποδεχθεί την παράταση του Μνημονίου επ’ άπειρον, αφού θα υπάρχει πάντα ένας μηχανισμός που θα αναγκάζει την εκάστοτε ελληνική κυβερνώσα αρχή να «προσαρμόζεται» στους στόχους που έχουν τεθεί όχι μόνο από τώρα ως το 2018 αλλά και για… 10 χρόνια αργότερα! Και αυτή η παράταση του Μνημονίου αποτελεί το τέταρτο Μνημόνιο, για το οποίο η κυβέρνηση Τσίπρα έχει πετύχει το μοναδικό: να είναι το μόνο Μνημόνιο που θα περιέχει μέτρα και υποχρεώσεις, αλλά δε θα συνοδεύεται από χρηματοδοτική στήριξη της ελληνικής οικονομίας! Τέτοια επιτυχία!