ΤΟ ΝΟΜΙΚΙΣΤΙΚΟ ΓΑΪΤΑΝΑΚΙ ΔΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΑΠΟΦΑΣΕΩΝ ΟΙ ΟΠΟΙΕΣ ΑΚΥΡΩΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΟΚΑΛΕΙ ΤΟ ΚΟΙΝΟ ΑΙΣΘΗΜΑ ΚΑΙ ΔΥΝΑΜΙΤΙΖΕΙ ΤΗΝ EΞΟΔΟ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΡΙΣΗ
Η ιδιοτέλεια στην δημόσια σφαίρα της Ελλάδας δεν είναι κάτι άγνωστο. «Κάστες», μονοπώλια, ολιγοπώλια και συντεχνίες από την Μεταπολίτευση ως σήμερα διεκδικούσαν και συνεχίζουν να διεκδικούν οφέλη σε βάρος του κοινωνικού συνόλου ή προβαίνουν σε ενέργειες που τους καθιστούν συμπαθείς μεν, αλλά σε βάρος όλων των φορολογούμενων πολιτών. Αυτό ισχύει κατά κεραίαν και για τους δικαστές, καθώς από την αρχή της κρίσης και εξής, αμφισβητούν με προκλητικό τρόπο το δικαίωμα μίας κυβέρνησης -της εκάστοτε κυβέρνησης- να χαράσσει δημοσιονομική και φορολογική πολιτική, τινάζοντας τις αποφάσεις του υπουργείου Οικονομικών στον αέρα και απειλώντας την έξοδο της χώρας από την κρίση. Και, παρά το γεγονός ότι όσες φορές τέτοιες προκλητικές αποφάσεις εφαρμόστηκαν, οδήγησαν σε βαρύτερα μέτρα για το κοινωνικό σύνολο, οι δικαστές συνεχίζουν να προκαλούν, φέρνοντας στην επιφάνεια μία συζήτηση που πρέπει να γίνει όταν ανοίξει η διαδικασία συνταγματικής αναθεώρησης: τη συζήτηση που θα καθορίσει τα όρια μεταξύ της -κατοχυρωμένης και απολύτως απαραίτητης- ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και της αντίστοιχης ασυδοσίας. Και, ταυτόχρονα, μέρος αυτής της συνταγματικής, νομικής, αλλά και απολύτως πολιτικής συζήτησης, δεν μπορεί παρά να είναι πώς θα «προστατευθεί» η εκάστοτε κυβέρνηση από αλόγιστες αποφάσεις και από τον περιορισμό του αυτονόητου δικαιώματός της να ασκεί την δική της δημοσιονομική πολιτική.
Αφορμή για όλα τούτα αποτελεί η σκανδαλώδης και προκλητική απόφαση που εξέδωσε προχθές η Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφορικά με τους ενστόλους. Συγκεκριμένα, η Ολομέλεια με σειρά αποφάσεών της, έδωσε δίκαιο στους ενστόλους κρίνοντας ότι είναι αντισυνταγματική η… μερική αποκατάσταση στα μισθολογικά τους θέματα, που έγινε το 2014 δοκιμάζοντας την κυβέρνηση Σαμαρά και φέρνοντας νέα μέτρα σε βάρος όλων μας, προκειμένου να καλυφθεί η «ισοδύναμη» απώλεια.
Σημειωτέον ότι τότε, σε εφαρμογή αποφάσεων της Ολομέλειας του ΣτΕ που είχαν κρίνει αντισυνταγματικές τις περικοπές στις αποδοχές τους και είχαν αποφανθεί να επανέλθουν αυτές στα επίπεδα του Αυγούστου του 2012 (!), η κυβέρνηση προχώρησε σε ρύθμιση για να συμμορφωθεί με την απόφαση του ΣτΕ, καθώς δεν μπορούσε να κάνει διαφορετικά. Δεν μπορούσε, μ’ άλλα λόγια, να αγνοήσει την απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου, καθώς αυτή είναι δεσμευτική και όχι… γνωμοδοτική.
Νέα προσφυγή
Κατόπιν των προαναφερθεισών αποφάσεων, οι ένστολοι προσέφυγαν εκ νέου στα δικαστήρια, έχοντας… πάρει θάρρος από τις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, και ζήτησαν να κριθεί αντισυνταγματική και το νέο νομοθετικό καθεστώς, ισχυριζόμενοι ότι είναι αντισυνταγματικό όλο το πλαίσιο στο οποίο βασίστηκε ο προσδιορισμός των αποδοχών τους και πως αντίκειται στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου.
Έτσι, προχθές, η Ολομέλεια του ΣτΕ, με εισήγηση της συμβούλου Επικρατείας, Παναγιώτας Καρλή, έκρινε όντως αντισυνταγματική την… μερική αποκατάσταση των μισθών τους, αφήνοντας «παράθυρο» για… πλήρη αποκατάστασή τους!
Σύμφωνα με τη ρύθμιση, οι αποδοχές, τα επιδόματα και οι συντάξεις των ενστόλων διαμορφώθηκαν σε βάρος της συνταγματικά προστατευόμενης αρχής της ιδιαίτερης μισθολογικής μεταχείρισης των στρατιωτικών. Έτσι, η ουσία της απόφασης κατέληγε στο συμπέρασμα ότι οι αποδοχές των ενστόλων πρέπει να φτάσουν στα προ της 1ης Αυγούστου του 2012 μισθολογικά επίπεδα, δηλαδή… σχεδόν προ Μνημονίου!
ΣΤΗΝ ΕΠΙΚΕΙΜΕΝΗ ΣΥΝΤΑΓΜΑΤΙΚΗ ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΤΕΘΕΙ ΕΠΙ ΤΑΠΗΤΟΣ Η ΔΥΝΑΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΚΥΒΕΡΝΗΣΕΩΝ ΝΑ ΑΠΟΦΑΣΙΖΟΥΝ ΤΗ ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΜΕ ΓΝΩΜΟΝΑ ΤΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΦΕΡΟΝ
Κι άλλες προκλήσεις
Βεβαίως, δεν είναι η πρώτη φορά που οι δικαστές προβαίνουν σε προκλητικές αποφάσεις, που επιβαρύνουν το κοινωνικό σύνολο, σπρώχνουν την εκτέλεση του προϋπολογισμού στα βράχια και φέρνουν ολοένα και πλησιέστερα τα νέα μέτρα που θα αντισταθμίσουν, ως «ισοδύναμα», τις απώλειες στον προϋπολογισμό από την ακύρωση ψηφισμένων αποφάσεων. Το απώτατο δείγμα πρόκλησης ήταν η απόφαση των δικαστών για… τους εαυτούς τους πρόπερσι, όταν αποφάσισαν να… πάρουν αναδρομικά όλα τα ποσά που τους είχαν κοπεί, με αποτέλεσμα να βρεθούν όλοι με παχυλότατες αποζημιώσεις, όταν η κοινωνία στέναζε. Η πρόκληση, μάλιστα, ήταν τέτοια, ώστε η Ένωση Εισαγγελέων… ζήτησε από τους δικαστές να μην προκαλούν με τέτοιον τρόπο την κοινωνία!
Αναθεώρηση τώρα!
Όλα τα παραπάνω φέρνουν, λοιπόν, στην επιφάνεια την ανάγκη αναθεώρησης και αυτών των προβλέψεων του Συντάγματος. Βεβαίως, ουδείς υπονοεί ότι η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης θα πρέπει να υπονομευθεί. Βεβαίως ισχύει και πρέπει να ισχύει ότι η Δικαιοσύνη αποτελεί την προστασία του κάθε ανυπεράσπιστου ανθρώπου από την κρατική αυθαιρεσία ή την αυθαιρεσία άλλων ανθρώπων. Ωστόσο, από την ανεξαρτησία ως την ασυδοσία, υπάρχει μία λεπτή «κόκκινη γραμμή» που εύκολα οι δικαστές υπερβαίνουν.
Διότι κάθε απόφαση οφείλει να είναι ευθυγραμμισμένη με το συλλογικό καλό και να λαμβάνεται με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον και όχι το συμφέρον μίας κοινωνικής ή επαγγελματικής κατηγορίας. Ως εκ τούτου, η κυβέρνηση οφείλει να ανοίξει μία μεγάλη συζήτηση -και όχι μόνο αυτή, αλλά και αμιγώς μεταρρυθμιστικές πολιτικές δυνάμεις, όπως η ΝΔ του Κυριάκου Μητσοτάκη ή το Ποτάμι του Σταύρου Θεοδωράκη- που να καταλήγει στις αυτονόητες πολιτικές και νομικές αποφάσεις, που θα κρατούν την δημοσιονομική πολιτική μακριά από τις βουλές των δικαστών.
Από τη στιγμή που οι συνθήκες που ζούμε είναι έκτακτες και ένα κράτος αναγκάζεται να νομοθετήσει υπό το βάρος μίας απίστευτης οικονομικής κρίσης, πρέπει να είναι αποκλειστική αρμοδιότητα της εκάστοτε κυβέρνησης να αποφασίσει ποιες κοινωνικές κατηγορίες θα επιβαρύνει, σε ποιους και πώς θα διανείμει το βάρος υπέρβασης της κρίσης, αλλά και ποιους θα ευνοήσει. Σε τελική ανάλυση, η όποια κυβέρνηση θα κριθεί δημοκρατικά, από τους πολίτες, για τις όποιες επιλογές της. Οι δικαστές από ποιους ζητούν νομιμοποίηση; Σεβαστή και απαραίτητη, λοιπόν, η ανεξαρτησία της Δικαιοσύνης, ωστόσο ουδείς πρέπει να ξεχνά ένα βασικό ρητό της νομικής επιστήμης: «Και οι κρίνοντες κρίνονται»…
