Η Ευτυχία Πρίντζου, κόρη του αρχίατρου Ιωαννίνων Γιάννη Πρίντζου, γεννήθηκε στα Γιάννενα το 1915. Η καταγωγή της ήταν από το Ανθηρό των Αγράφων…
ΑΠΟ ΤΟΝ ΑΥΓΕΡΙΝΟ ΑΝΔΡΕΟΥ, ΔΙΚΗΓΟΡΟ, ΠΟΙΗΤΗ, ΛΟΓΟΤΕΧΝΗ
Μαθήτρια της Ζωσιμαίας Σχολής, αποφοίτησε με άριστα. Στην Αθήνα σπούδασε στη Φιλοσοφική Σχολή και έμαθε ξένες γλώσσες (και γερμανικά). Επιστρέφει στα Γιάννενα και διορίζεται ως φιλόλογος καθηγήτρια στο Γυμνάσιο Θηλέων. Η ψυχή της ραγίζει και κάμπτεται ενώπιον της ανθρώπινης δυστυχίας. Τρέχει και βοηθάει παντού αφιλοκερδώς. Εθελόντρια σε διάφορα ιδρύματα. Συμμετέχει πολλαπλώς στη δημιουργία της πρώτης βιβλιοθήκης στα Γιάννενα. Διδάσκει στο σχολείο τα μαθήματα, αλλά και τις αρχές της ελευθερίας, της κοινωνικής δικαιοσύνης, της ισότητας των δύο φύλων στο σπίτι και στο χωράφι των γυναικών. Είναι η πρώτη γυναίκα που μίλησε δημόσια στα Γιάννενα (συγκέντρωση γυναικών στον «Ορφέα»). Στον πόλεμο του πατέρα της εθελόντρια νοσοκόμα κοντά στον πατέρα της, ο οποίος διηύθυνε το στρατιωτικό νοσοκομείο. Στην κατοχή, που ακολούθησε, οργανώθηκε στο Ε.Α.Μ και στο Κ.Κ.Ε.
Η γνώση της Γερμανικής γλώσσας την βοηθάει να συλλέγει διάφορες πληροφορίες. Η πληροφορία που έδωσε στους εκπροσώπους της εβραϊκής κοινότητας για τις εκτοπίσεις και τις σφαγές, που θα ακολουθούσαν, έμεινε ανεκμετάλλευτη, γιατί θεωρήθηκε από αυτούς ως «κομμουνιστικός δάκτυλος». Για τρία χρόνια εργάζεται σκληρά για την υπόθεση της εθνικής αντίστασης. (Υπομνήματα, προκηρύξεις, εκδηλώσεις, βοήθεια στους αντάτρες κλπ). Οι Γερμανοί την συλλαμβάνουν, την ανακρίνουν και την μεταφέρουν στο στρατόπεδο του Παύλου Μελά στη Θεσσαλονίκη, με προορισμό το Νταχάου.
Έρχεται η απελευθέρωση. Αποφυλακίζεται, πηγαίνει στην Αθήνα για λίγο κι ύστερα επιστρέφει στα Γιάννενα. Δεν δέχονται να την διορίσουν ξανά στο Γυμνάσιο, ούτε στη Ζωσιμαία Βιβλιοθήκη, γιατί η συμπεριφορά της στην Κατοχή «ήταν ανάρμοστη σε δημόσιο υπάλληλο». Ως Γραμματέας της Νομαρχιακής Επιτροπής του ΚΚΕ και μέλος του Γραφείου της περιοχής Ηπείρου βοηθεί κατουμένους στις φυλακές και εξορίες, προσφέρει τρόφιμα, τους εμψυχώνει, τους ετοιμάζει τις απολογίες τους. Από το θέρος του 1946 η Ευτυχία Πρίντζου στοχοποιείται από τις Αρχές. Είναι η εποχή που φλέγεται η Χώρα από τον εμφύλιο πόλεμο, ο οποίος είχε ως αναγκαία αμυντική συνέπεια τις διώξεις, τις εκτοπίσεις, τις εκτελέσεις, τον διασυρμό ανθρώπων, την καθημερινή ψυχολογική βία.
Η Ευτυχία Πρίντζου, με την κομματική της ιδιότητα, παραγγέλλει στον Ερμή Ευαγγελίδη, μαθητή της Ζωσιμαίας Σχολής και υπεύθυνο της ΕΠΟΝ, να γραφούν από τους μαθητές προκηρύξεις και να ριχθούν στις αυλές των σπιτιών της πόλης την παραμονή της 25ης Μαρτίου 1948. Πράγματι οι δρόμοι και οι αυλές των σπιτιών της πόλης την παραμονή της 25ης Μαρτίου 1948. Πράγματι οι δρόμοι και οι αυλές των σπιτιών των Ιωαννίνων εκείνη τη νύχτα γέμισαν με προκυρήξεις, γραμμένες με το χέρι και όχι με πολύγραφο, που έφραφαν: «Ο Λαϊκός δημοκρατικός αγώνας είναι συνέχεια και ολοκλήρωση του 1821». Η Ασφάλεια προχώρησε σε έλεγχο και ταυτοποίηση γραφικών χαρακτήρων των μαθητών και εύκολα έφτασε στους αυτουργούς. Συνέλαβε πολλούς μαθητές και στη συνέχεια άλλα μέλη της Οργάνωσης.
Στις 10 Απριλίου 1948 συνελήφθη και η Ευτυχία Πρίντζου. Την έκρυβε σε μια ντουλάπα ο άνδρας της αδελφής της Σοφίας Πρίντζου, ο οφθαλμίατρος της πόλεως και του ΕΔΕΣ Κων/νος Βάκκας, από το χωριό Βελεντζικό Άρτας. (Ο ιατρός αυτός, ο αδελφός του Δημοσθένης Βάκκας, δικηγόρος Άρτας και ο υπέργηρος πατέρας τους, σεβαστός δάσκαλος Γεώργιος Βάκκας, προσέφεραν σημαντικές υπηρεσίες στην Αντίσταση από τις γραμμές του ΕΔΕΣ). Η καθηγήτρια ανακρίθηκε και υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια. Στις φυλακές του ΦΙΞ μεταφέρθηκε σαν λείψανο. Στην πρώτη δίκη, η οποία έγινε στις 15 Ιουνίου 1948 με 10 κατηγορουμένους, 4 καταδικάστηκαν σε θάνατο και εκτελέστηκαν στις 22 Ιουνίου 1948. Στις 8 Ιουλίου 1948, στην αίθουσα τελετών της Ζωσιμαίας Παιδαγωγικής Ακαδημίας Ιωαννίνων, άρχισε η μεγάλη δίκη του Εκτάκτου Στρατοδικείου Ιωαννίνων. Κατηγορούμενοι στην «υπόθεση Πρίντζου», όπως έμεινε στα δικαστικά και πολιτικά χρονικά, 117 πολίτες, μέλη ή φίλοι του Κ.Κ.Ε. και της ΕΠΟΝ, για παράβαση του ΑΝ 509 και του Γ’ ψηφίσματος, δηλαδή για «προσπάθεια βίαιας ανατροπής του υπάρχοντος κοινωνικού καθεστώτος». Το Δικαστήριο συγκροτήθηκε από τους: α) Ιωάννη Κουμπλή, Ταγματάρχη ως Πρόεδρο, β) Παναγιώτη Τσιμτσιλή, Ταγματάρχη ως μέλος, δ) Στυλιανό Παττακό, Λοχαγό, ως μέλος (ο Απριλιανός Δικτάτωρ!) και ε) Κων/νο Μάνου, Λοχαγό ως μέλος. Βασιλικός Επίτροπος ο Ιωάννης Μοτιαρίδης. Η κατηγορία ήταν ότι στρατολογούσαν οι κατηγορούμενοι αντάρτες και παράλληλα τους βοηθούσαν με τρόφιμα και ρουχισμό.
Η κατηγορία δεν αποδείχθηκε, αλλά τι με αυτό; Η δίκη ήταν τοιαύτη σκοπιμότητος. Έπρεπε να καταδικασθούν πολίτες εις θάνατον και να εκτελεσούν, γιατί σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων, στον Γράμμο μεταξύ του Εθνικού Στρατού και του Δημοκρατικού Στρατού ο αγώνας για την επικράτηση και τη νίκη, ήταν ανηλεής και σκληρός. Η απόφαση εκδόθηκε τα μεσάνυχτα της 23ης Ιουλίου 1948. Η Ευτυχία Πρίντζου και άλλοι 47 (ανάμεσά τους και 4 ανήλικοι μαθητές) καταδικάσθηκαν σε θάνατο. Κάποιοι απηλλάγησαν … λόγω βλακείας! ή λόγω ανανήψεως και συνεργασίας με τις Αρχές! Τα τελευταία λόγια της Ευτυχίας Πρίντζου ήταν: «Εύχομαι να είμαι το τελευταίο θύμα της αδελφοσφαγής και η αγάπη και η ειρήνη να βασιλέψει στην πατρίδα μας». Οι προσπάθειες για ματαίωση των εκτελέσεων του Δικηγορικού Συλλόγου Ιωαννίνων, του Μητροπολίτη Σπυρίδωνος και φορέων Ιωαννίνων, δεν καρποφόρησαν. Από τους 48 θανατοποινίτες εκτελέστηκαν 16. Η Ευτυχία Πρίντζου και άλλοι 4 εκτελέστηκαν στις 27 Ιουλίου 1948 στο Σταυράκι Ιωαννίνων. Οι άλλοι 12 εκτελέστηκαν 9 και 10 Αυγούστου 1948. Το 1983 ο Δήμος Ιωαννίνων έστησε στον τόπο της εκτέλεσης μνημείο, που φιλοτέχνησε ο γλύπτης Κώστας Καζάκος. Δόθηκε, επίσης, το όνομα της Ευτυχίας Πρίντζου σε έναν δρόμο των Ιωαννίνων. Ποιήματα γι’ αυτήν έγραψαν ο Γιάννης Δάλλας και η λογοτέχνις Άννα Μπουρατζή – Θώδα. Για περισσότερες πληροφορίες ο αναγνώστης, ας τις αναζητήσει στο βιβλίο του Σπύρου Εργολάβου: «Η δίκη της Πρίντζου και οι εκτελεσμένοι των Ιωαννίνων», Εκδόσεις Σοκόλη, 2006, 2η έκδοση. Ευτυχία Πρίντζου: Μια ηρωίδα Ηπειρώτισσα, η οποία με τη θυσία της φώτισε το μονοπάτι για τα δικαιώματα των γυναικών, για τον ανθρωπισμό, για την ισότητα, για τη ζωή χωρίς διακρίσεις, για το δίκιο του απλού ανθρώπου…
