ΠΟΛΙΤΙΚΗ / ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / ΥΓΕΙΑ / ΕΠΙΣΤΗΜΗ

800-poppy-field-in-Paros

Προσδοκία στην Ανάσταση της Αισιοδοξίας

σε Διατροφή/Ελλάδα/Κοινωνία

Συνήθως όταν σκέφτονται την Ανάσταση και το Πάσχα -οι περισσότεροι εξ ημών- φέρνουν αντανακλαστικά αμέσως στο μυαλό τους τη θυσία των αμνοεριφίων τα οποία προορίζονται για τα σκοτεινά βάθη της ακόρεστης γαστέρας πιστών και απίστων…

ΑΠΟ ΤΟΝ ΘΑΝΑΣΗ ΔΡΙΤΣΑ
ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟ, ΑΝΑΠΛΗΡΩΤΗ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗ, ΩΝΑΣΕΙΟΥ ΚΑΡΔΙΟΧΕΙΡΟΥΡΓΙΚΟΥ ΚΕΝΤΡΟΥ, ΣΥΝΘΕΤΗ ΚΑΙ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ

Η σφαγή του αθώου αμνού-που συμβολικά σήκωσε πάνω του τις αμαρτίες του κόσμου-κυριαρχεί στη σκέψη του πλήθους όσων εορτάζουν την πνευματικά ιδιαίτερη ημέρα της Αναστάσεως. Τα έθιμα και οι συμβολισμοί αυτοί ξεπερνούν την χριστιανική περίοδο της ιστορίας και βρίσκουν τις ρίζες τους πίσω στον αρχαίο προχριστιανικό κόσμο, όταν οι ειδωλολάτρες θυσίαζαν στους θεούς προκειμένου να επικαλεσθούν τη βοήθεια τους. Της κρεοφαγίας του Πάσχα προηγείται συνήθως (για όσους τηρούν τα έθιμα) μια περίοδος πολλών εβδομάδων νηστείας, μάλιστα το έθιμο της νηστείας είναι κατά πολύ επικρατέστερο της ίδιας της πίστης. Φαίνεται δηλαδή ότι πολλοί δεν ακολουθούν την πνευματική ζωή και το εκκλησιαστικό τυπικό της Ορθόδοξης Εκκλησίας αλλά ασυνείδητα (και πιθανά ενοχικά) νηστεύουν. Μάλιστα στα σύγχρονα τηλεοπτικά παράθυρα του αλαλούμ και της παραπληροφόρησης μπερδεύεται συχνά η πνευματική διάσταση της νηστείας με την ιδέα της υγιεινής διατροφής.
Πολύ πριν από την ανακάλυψη της χοληστερίνης και των βλαβερών επιδράσεων του λιπαρού φαγητού οι άνθρωποι δεν ήξεραν τι ακριβώς σημαίνει υγιεινό φαγητό αλλά από αρχαιοτάτων χρόνων η διατροφή μας ήταν από ένστικτο υγιεινή και περιλάμβανε ψάρια, φρούτα, λαχανικά, ψωμί και πολύ λιγότερο κρέας σε καθημερινή βάση. Η άμετρη κρεοφαγία ξεκίνησε συστηματικά μετά τον πόλεμο και υπήρξε αποτέλεσμα της επιβολής του δυτικού τρόπου ζωής αλλά πιστεύω συνδέθηκε και με την έξοδο της γυναίκας από το σπίτι και την απασχόληση της εκτός σπιτιού. Γιατί οπωσδήποτε τα «υγιεινά φαγητά» απαιτούν πολύ περισσότερη γνώση μαγειρικής και χρόνο σε σχέση με την παρασκευή του κρέατος πχ είναι πολύ δυσκολότερο να φτιάξεις ρεβίθια από το να ψήσεις κρέας.
Πριν εξαπολυθούν στον σύγχρονο κόσμο οι διαιτολόγοι, οι αστρολόγοι, τα πρωινάδικα της τηλεόρασης και τα γυμναστήρια της γειτονιάς οι περισσότεροι άνθρωποι βάσιζαν την εποχική διατροφική τους συμπεριφορά στην νηστεία ακολουθώντας τις θρησκευτικές νουθεσίες οι οποίες είχαν κυριότερο άξονα την εγκράτεια. Ο απώτερος στόχος της νηστείας στην ελληνική παράδοση δεν είναι η μείωση των προσλαμβανόμενων θερμίδων, η απώλεια βάρους και η βελτίωση της εξωτερικής εμφάνισης, όλα όσα δηλαδή αποτελούν στόχο ενός σύγχρονου διαιτολογικού προγράμματος, αλλά το να γίνει ο άνθρωπος γενικά συγκρατημένος. Πραγματική νηστεία, σύμφωνα με τον Μ. Βασίλειο, είναι η εγκράτεια της γλώσσας, ο έλεγχος του θυμού, ο περιορισμός κάθε κατάκρισης του διπλανού ανθρώπου. Με βάση μάλιστα την προσέγγιση των ασκητών της ερήμου-που όλοι τους ήσαν αξιοζήλευτα ολιγοδίαιτοι-υπάρχουν δύο τύποι μάργων ανθρώπων (από το ρήμα μαργαίνω που σημαίνει γίνομαι παθιασμένος με κάτι) που έχουν μανία με το φαγητό: ο γαστρίμαργος, δηλαδή αυτός που αγαπάει την μεγάλη ποσότητα φαγητού και θα τον λέγαμε σαβούρα και ο λαίμαργος, δηλαδή αυτός που παθιάζεται με τις νοστιμιές και τις απολαύσεις του λαιμού και θα τον λέγαμε μερακλή των μεζέδων.
Πίσω λοιπόν από τον τρόπο που τρώμε υπάρχει ένα σημαντικό ψυχολογικό στοιχείο και θα βοηθούσε εξαιρετικά τους σύγχρονους ψυχιάτρους και ψυχολόγους να μελετήσουν την ελληνική παράδοση και να προσεγγίσουν βαθύτερα την έννοια της νηστείας. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο ότι και οι καρδιολόγοι σήμερα συμβουλεύουν επιστροφή στην παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή. Ακόμη γνωρίζουμε ότι ο βαρειά αγχωτικός και καταθλιπτικός σύγχρονος άνθρωπος προστρέχει σε κατανάλωση μεγάλης ποσότητας ζάχαρης, θερμίδων, αλατιού και έντονων γεύσεων (ότι δηλαδή προσφέρει το σκουπιδοφαγητό-junk food των ταχυφαγείων) αναζητώντας λυτρωτική διέξοδο στην απόλαυση προκειμένου να απαλλαγεί από το στρες που τον κυριεύει. Έτσι πολλές φορές συμπεριφέρεται και ως γαστρίμαργος και ως λαίμαργος. Οι θρησκευτικές παραδόσεις όλων των λαών της γης είχαν ξεκαθαρίσει απόλυτα ότι η εγκράτεια και η διατήρηση χαμηλού σωματικού βάρους αποτελεί ζήτημα ψυχικής ισορροπίας γιατί ο ψυχικά ασταθής και ο αγχωμένος άνθρωπος δεν μπορεί να ελέγξει το είδος και την ποσότητα του φαγητού του.
Στον αιθέριο κόσμο της μεσογείου που ζούμε το άπλετο φως κάνει τα πάντα διάφανα, καταργεί τη βαρύτητα και χαρίζει μια αίσθηση ελαφράδας. Δεν είναι μόνο το μεσογειακό ελαιόλαδο που χαρίζει την υγεία και η μεσογειακή κουζίνα που μπορεί να χαρίσει χαμηλότερο σωματικό βάρος. Είναι πάνω απ’ όλα οι καθαρές σκέψεις και το ελεύθερο πνεύμα που χάρισε η γη που ζούμε στους παππούδες μας και χαρίζει ακόμη και σήμερα σε όσους διακριτικούς μπορούν πλέον να το αντιληφθούν. Είναι εξαιρετικά ενδιαφέρον ότι πρόσφατες επιστημονικές έρευνες γύρω από την ωφέλεια της μεσογειακής διατροφής έχουν καταλήξει ότι δεν ήταν μόνον η κατανάλωση ελαιόλαδου υπεύθυνη για την μακροζωία των μεσογειακών λαών παλαιότερα. Πολύ βασικός παράγοντας υπήρξε το γεγονός ότι πριν από αρκετές δεκαετίες όλοι οι μεσογειακοί άνθρωπου ζούσαν ήρεμα, με χαλαρούς ρυθμούς, χωρίς καμία πίεση. Επίσης πολύ σημαντικό γεγονός ήταν ότι συχνά η οικογένεια, οι γείτονες και οι φίλοι έτρωγαν σε κοινή τράπεζα ενώ παράλληλα συνομιλούσαν, συζητούσαν τα κοινά προβλήματα. Αυτό ήταν υγιής κοινωνικοποίηση και παράλληλα προληπτική ψυχοθεραπεία κατά της πίεσης και του άγχους. Σήμερα η κοινωνικοποίηση της κοινής τράπεζας (κυρίως λόγω πιεστικών εργασιακών συνθηκών) απουσιάζει από την κοινωνία μας και οι περισσότεροι άνθρωποι τρώγουν ο καθένας μόνος του, το φαγητό έχει πλέον μετατραπεί σε μια θλιβερά μοναχική πράξη.
Ας ακολουθήσουμε λοιπόν την κυριότερη, πιστεύω, οδηγία ενός βασικού οδηγού διατροφής: διαφάνεια, αισιοδοξία και ανάλαφρες σκέψεις. Γιατί το πιο σημαντικό είναι να μη γίνει κανείς πνευματικά βαρύς και να παραμένει διάφανος. Για αυτή την εσωτερική διαφάνεια έχει γράψει ο Οδ. Ελύτης: «Θα σου δώσω εγώ ένα δέρμα που να κοιτάν οι άνθρωποι από μέσα. Και να μην έχεις ούτε ένα μυστικό. Σε όλους εσύ θα ανήκεις. Όλος φως». Κάπως έτσι μπορούμε να προσδοκούμε και σε Ανάσταση της Αισιοδοξίας σε εποχές βασάνων και οδύνης για όλους τους κατοίκους αυτής της χώρας που σήμερα υφίσταται το μαρτύριο του σταυρού.

Πρόσφατα από Διατροφή

Go to Top