ΠΟΛΙΤΙΚΗ / ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ / ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ / ΥΓΕΙΑ / ΕΠΙΣΤΗΜΗ

BIO_Bio-Shorts_Albert-Einstein-Mini-Biography_0_181268_SF_HD_768x432-16x9

Αϊνστάιν – Πικάσο

σε Επιστήμη/Κόσμος/Πολιτισμός

Οι καλλιτέχνες και οι επιστήμονες εργάζονται και σκέπτονται με διαφορετικούς τρόπους, συχνά εντυπωσιακούς, για την προσέγγιση της αλήθειας. Από τις σημαντικότερες διαφορές ανάμεσά τους, η ονομασία των πραγμάτων, οι επιστήμονες προσπαθούν να ονομάσουν τα πράγματα ενώ οι καλλιτέχνες το αποφεύγουν…

ΑΠΟ ΤΟΝ ΕΥΓΕΝΙΟ ΧΑΤΖΟΥΔΗ

Η επιστημονική ονομασία ενός πράγματος γίνεται μετά από εξονυχιστική διευκρίνιση και ταυτοποίηση με ευκρίνεια και ακρίβεια, έτσι ώστε μετά από οποιαδήποτε αναφορά σε αυτό να εννοεί ακριβώς το ίδιο πράγμα. Είναι αδύνατο, για παράδειγμα, να υπάρχει διαφορετική άποψη για το τι είναι ένα ηλεκτρόνιο ή ένα πρωτόνιο. Υπάρχει μόνο ένα είδος ηλεκτρόνιου και μόνο ένα είδος πρωτονίου.
Τα πράγματα και οι έννοιες με τα οποία ασχολούνται οι καλλιτέχνες δεν είναι εύκολο να ονομασθούν. Ένα φεγγάρι σ’ ένα πίνακα ζωγραφικής δεν είναι το ίδιο μ’ ένα άλλο φεγγάρι σε άλλο πίνακα. Για το πιο φεγγάρι πρόκειται, θα το κατανοήσει ο θεατής με το δικό του τρόπο, διότι ο καλλιτέχνης του αφήνει χώρο για φαντασία.
Η σχέση, πάντως, επιστήμης και τέχνης εξετάζεται και με τις διαφορές και τις ομοιότητες που παρουσιάζουν. Ο καθηγητής της Φιλοσοφίας της Επιστήμης στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου Άρθουρ Μίλερ, βασισμένος στο βιβλίο του Αϊνστάιν-Πικάσο, έγραψε ένα άρθρο στο επιστημονικό περιοδικό «Physics Education» το Νοέμβριο 2004, όπου συμπυκνώνει τις κυριότερες ιδέες του βιβλίου του από τη διερεύνηση των ομοιοτήτων των πρώιμων εργασιών των δύο μεγαλύτερων μορφών της Τέχνης και της Επιστήμης του εικοστού αιώνα. Στον κορμό της σκέψης του Μίλερ, βρίσκονται η θεωρία της σχετικότητας Αϊνστάιν στα 1905 και Οι Δεσποινίδες της Αβινιόν του Πικάσο δυο χρόνια αργότερα. Ένας επιστήμονας και ένας καλλιτέχνης αντιμετώπισαν το ίδιο πρόβλημα- τη φύση του χρόνου και το ταυτόχρονο- και το έλυσαν μετά την κατανόηση μιας νέας αισθητικής, της «αισθητικής τεχνολογίας» στην οποία αναφέρεται συχνά και ο σκηνοθέτης και ζωγράφος Πήτερ Γκρίναγουει.
Η νοηματική σχέση του βιβλίου του Μίλερ, ανάμεσα στη σχετικότητα και τη σύγχρονη τέχνη θυμίζει διάφορες ιστορίες που δείχνουν ότι σχεδόν οποιαδήποτε πράγματα μπορεί να συσχετισθούν και η συσχέτιση να είναι αληθοφανής, αν επιλέξουμε ορισμένους εύσχημους συλλογισμούς
Δεν είναι λίγοι, αυτοί που βλέπουν τον πίνακα με τις Δεσποινίδες της Αβινιόν επίπεδη, με έλλειψη προοπτικής, ώστε να δείχνει μια τρίτη διάσταση, πόσο μάλιστα μια τέταρτη. Αν, επομένως, λένε, κάποιος βλέπει σ’ αυτόν τον πίνακα μια τέταρτη διάσταση, τότε ίσως άλλοι μπορεί να δουν πέντε, έξι ή περισσότερες. Ο Πικάσο, ζωγράφιζε πολλά ωραία πορτραίτα με πιστές αναλογίες και κανονική προοπτική. Όταν ισοπέδωνε τα ανθρώπινα θέματα στα κυβιστικά του ζωγραφικά του έργα, ήξερε τι έκανε, αλλά τα αποτελέσματα πρέπει να ερμηνεύονται με τη φαντασία μας, όχι με την αντικειμενική ανάλυση της επιστήμης.


Ο Αϊνστάιν και ο Πικάσο ζούσαν σε μια κουλτούρα που είχε γοητευθεί από την έννοια μιας τέταρτης διάστασης και αναζητούσαν να προσφέρουν ένα ίχνος για τη φύση ενός κόσμου που δεν ήταν ορατός στους υπόλοιπους. Αν θελήσει κανείς να υποστηρίξει ότι ο Πικάσο μπορούσε ή δεν μπορούσε να δει μια τέταρτη διάσταση καθώς εργάζονταν πάνω στις Δεσποινίδες, χρειάζεται κάποιο είδος σκέψης και όχι απλά με τις ακατέργαστες οπτικές εντυπώσεις που διαθέτει ο καθένας.
Η σύγκριση της ζωής του Πικάσο με τη ζωή του Αϊνστάιν είναι παράλληλη χωρίς οι δυο άνδρες να έχουν συναντηθεί ποτέ. Η ομοιότητα του παραλληλισμού έχει να κάνει με το γεγονός ότι και οι δυο δημιούργησαν, ο καθένας με τον τρόπο του στον τομέα του, πορευόμενοι σε δυο διαφορετικούς δρόμους, και άνοιξαν στο διάβα τους πολλούς ανεξάρτητους ατραπούς προς νέους ορίζοντες.

Αφήστε μια απάντηση

Your email address will not be published.

*

Πρόσφατα από Επιστήμη

Go to Top