Η επικράτηση του Podemos θα μπορούσε να μετατρέψει την Ισπανία σε μια ευρωπαϊκή εκδοχή της Βενεζουέλας. Αυτή είναι η προειδοποίηση των αντιπάλων του ακροαριστερού κόμματος, εν όψει των πρώτων επαναληπτικών εκλογών στη σύγχρονη ισπανική ιστορία, που θα πραγματοποιηθεί στις 26 Ιουνίου.
Η ανώτερη ηγεσία της Podemos, συμπεριλαμβανομένων των επικεφαλής του κόμματος Πάμπλο Ιγκλέσιας και του νούμερο δύο, Ινίγο Ερεχόν, υπηρέτησαν ως σύμβουλοι του πρώην προέδρου της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβες και έχουν κατηγορηθεί για ότι χρηματοδοτούν τις πολιτικές τους επιχειρήσεις στην Ισπανία με χρήματα από το Καράκας. Τώρα, οι πολιτικοί τους αντίπαλοι το χρησιμοποιούν για να προειδοποιήσουν για τους πιθανούς κινδύνους της άκρας αριστεράς, αν γίνει κυβέρνηση.
Η επιδείνωση της κατάστασης στη Βενεζουέλα, την οποία, ο διάδοχος του Τσάβες, Νικολάς Μαδούρο, κήρυξε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης προ μηνών, έδωσε νέα «όπλα» στους επικριτές του κόμματος αντι-λιτότητας. Η οργάνωση Human Rights Watch κατήγγειλε την «ωμή καταστολή εναντίον αντικυβερνητικών διαδηλωτών» στη χώρα της Λατινικής Αμερικής, όπου συμβαίνουν παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, υπάρχουν ελλείψεις σε τρόφιμα και φάρμακα, και η εγκληματικότητα έχει χτυπήσει «κόκκινο».
Μπολιβαριανή Επανάσταση
Ο Αλμπερτ Ριβέρα, ηγέτης του κεντρώου Ciudadanos – το οποίο ήρθε στην τέταρτη θέση στις εκλογές του Δεκεμβρίου, κερδίζοντας το Λαϊκό Κόμμα του εν ενεργεία πρωθυπουργού Μαριάνο Ραχόι (PP), τους Σοσιαλιστές (PSOE) και το Podemos – την περασμένη εβδομάδα πήγε στη Βενεζουέλα για να συναντήσει τους αντιπάλους του Μαδούρο, να επικρίνει τις επιθέσεις της κυβέρνησης στους αντιφρονούντες και να μιλήσει στο ελεγχόμενο από την αντιπολίτευση κοινοβούλιο.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους την Πέμπτη κατά την επιστροφή του στη Μαδρίτη, ο Ριβέρα ζήτησε από τους ηγέτες του Podemos «να επωφεληθούν από τις διασυνδέσεις τους με την κυβέρνηση της Βενεζουέλας για να βγάλουν τους πολιτικούς κρατούμενους από τη φυλακή. Είπε ότι τόσα χρόνια πήγαιναν στη Βενεζουέλα «για να υπερασπιστούν το καθεστώς Τσάβες».
Ο Ραχόι επίσης κατέκρινε το Καράκας για τα δικαιώματα των πολιτικών κρατουμένων – ρίχνοντας τις σπόντες του και για το Ciudadanos ταυτόχρονα. «Υπερασπιζόμαστε τις ελευθερίες επί 12 χρόνια. Κάποιοι άλλοι μόλις τώρα συνειδητοποίησαν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» είπε ο Ντιονίσιο Γκαρσία, ένας συντηρητικός βουλευτής ο οποίος έχει επισκεφθεί πολλές φορές τη Βενεζουέλα και φιλοξένησε επισκέπτες στην Ισπανία από τους αντιπάλους του Τσάβες και του Μαδούρο.
Ακόμη και το PSOE δεν μπόρεσε να αντισταθεί. «Η Αριστερά πρέπει να υπερασπιστεί τις ελευθερίες στο εσωτερικό των συνόρων μας, αλλά και τις ελευθερίες των αδελφών μας σε χώρες όπως η Βενεζουέλα» δήλωσε ο αρχηγός των Σοσιαλιστών Πέδρο Σάντσες. Τον περασμένο μήνα, οι Σοσιαλιστές, το PP και το Ciudadanos υποστήριξαν μια πρόταση στο Κογκρέσο, ζητώντας να αφεθούν ελεύθεροι οι πολιτικοί κρατούμενοι στη Βενεζουέλα. Το Podemos απείχε.
Το Podemos και μέρος των αριστερών μέσων ενημέρωσης κατακρίνουν την υποκρισία της Ισπανίας, υποστηρίζοντας ότι τα αντίπαλα κόμματα αγνοούν τα οικονομικά προβλήματα σε παρόμοιες χώρες όπως η Ονδούρα, και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στην Κίνα – καθώς και ανάλογα προβλήματα στο εσωτερικό της Ισπανίας – και επικεντρώνονται στην Βενεζουέλα. «Ο Ριβέρα παρουσιάζει το βίντεο της εκστρατείας του. Θα είναι πιο ακριβό, δεν θα μιλά για τους Ισπανούς και θα γυριστεί στο Καράκας» τουίταρε ο Ερεχόν.
Ακόμα και ο Μαδούρο ενεπλάκη στη διαμάχη, προτείνοντας να πραγματοποιηθεί στο Καράκας ένα τετραμερές ντιμπέιτ των Ισπανών υποψηφίων και προσθέτοντας ότι η Ισπανία χρειάζεται έναν ηγέτη ακριβώς σαν κι αυτόν. Για τον γερουσιαστή του ΡΡ Γκαρσία, ωστόσο, το θέμα δεν θα μπορούσε να είναι περισσότερο σχετικό: «Το Podemos απολαμβάνει σημαντική υποστήριξη στην κοινωνία και τη δυνατότητα να ασκήσει επιρροή στην επόμενη κυβέρνηση – και ο στόχος του είναι να φέρει το μοντέλο της ‘Μπολιβαριανής Επανάστασης’ στην Ισπανία».
Συνοδοιπόροι
Το Podemos, που ιδρύθηκε το 2014, υποβάθμιζε εδώ και καιρό την υποστήριξη του στη Μπολιβαριανή Επανάσταση και στους ηγέτες της στο Καράκας, αν και πριν από λίγο καιρό ο Ιγκλέσιας δεν μπορούσε να κρύψει τον θαυμασμό του για τον Τσάβες. «Αισθάνομαι συγκίνηση όταν ακούω τον κομαντάτε» δήλωσε ο Ιγκλέσιας κατά τη διάρκεια μιας τηλεοπτικής συνέντευξης στη Βενεζουέλα το 2013, λίγο μετά το θάνατο του Τσάβες. Επαίνεσε επίσης την ποιότητα της δημοκρατίας της Βενεζουέλας και είπε ότι οι χώρες της Νότιας Ευρώπης είχαν πολλά να μάθουν από τον πολιτικό μετασχηματισμό της. «Η Λατινική Αμερική έχει δείξει στην Ευρώπη ότι η κυριαρχία μπορεί να ανακτηθεί», είπε ο Ιγκλέσιας.
Ισπανική δημόσια έγγραφα δείχνουν ότι η κυβέρνηση της Βενεζουέλας πλήρωσε περίπου 4 εκατ. ευρώ για την παροχή συμβουλευτικών υπηρεσιών μεταξύ του 2002 και του 2014 σε μια ισπανική αντι-καπιταλιστική δεξαμενή σκέψης που ονομάζεται CEPS, και που διευθύνεται από τον Ιγκλέσιας, τον Ερεχόν και άλλους αριστερούς ακαδημαϊκούς που σχημάτισαν το Podemos. Αυτό οδήγησε σε κατηγορίες ότι το κόμμα τους χρηματοδοτήθηκε από την κυβέρνηση Τσάβες.
Δεν βρέθηκαν αποδεικτικά στοιχεία που να συνδέουν την χρηματοδότηση από τη Βενεζουέλα στο Podemos και τα ισπανικά δικαστήρια έχουν απορρίψει όλες τις καταγγελίες για παράνομη χρηματοδότηση που αφορούν το κόμμα αντι-λιτότητας. Παρόλα αυτά, οι κατηγορίες δεν φεύγουν. Τον Απρίλιο, η καθημερινή ABC δημοσίευσε ένα έγγραφο υπογεγραμμένο από τον Τσάβες, με το οποίο εξουσιοδοτούσε πληρωμές προς το CEPS, αξίας άνω των 7 εκατ. ευρώ, με στόχο να «ευθυγραμμιστούν οι πολιτικές αλλαγές [στην Ισπανία] με την Μπολιβαριανή κυβέρνηση». Το Podemos δήλωσε ότι το έγγραφο ήταν πλαστό, αλλά ο συντάκτης του, ένας πρώην υπουργός του Τσάβες, που τώρα είναι εξόριστος στις Ηνωμένες Πολιτείες, διαβεβαιώνει την αυθεντικότητά του.
Ο Χαβιέρ Τσικότε , ερευνητής δημοσιογράφος που δημοσίευσε το άρθρο της ABC, δήλωσε ότι το έγγραφο απέδειξε ότι «αυτά τα χρήματα δεν δαπανήθηκαν μόνο για να πληρώσουν για τις συμβουλευτικές υπηρεσίες». Οι κατηγορίες για στενούς δεσμούς με τη Βενεζουέλα δεν φαίνεται να έχουν πλήξει τα ποσοστά του Podemos. Ο Ιγκλέσιας υπέγραψε πρόσφατα μια συμφωνία με τον ηγέτη της κομμουνιστικής Ενωτικής Αριστεράς, Αλμπέρτο Γκαρσόν, για να κατέβουν μαζί στις εκλογές της 26ης Ιούνη. Η αριστερή συμμαχία μπορεί να στείλει το PSOE στη δεύτερη θέση. Ο Πάμπλο Μπουστιντούι, επικεφαλής των διεθνών σχέσεών τους, είπε στο ισπανικό κοινοβούλιο στις 19 Μαΐου ότι οι επιθέσεις που σχετίζονται με τη Βενεζουέλα ήταν μια προσπάθεια δαιμονοποίησης του κόμματος και μπορεί ακόμη και να είναι επωφελείς για το Podemos. «Προσπαθούν να κινητοποιήσουν τον φόβο. Εμείς προσπαθούμε να κινητοποιήσουμε την ελπίδα», είπε.
politico.eu
