Η ΔΙΕΤΙΑ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΗΚΕ ΑΠΟ ΣΕΙΡΑ ΜΟΙΡΑΙΩΝ ΠΟΛΙΤΙΚΩΝ ΛΑΘΩΝ ΠΟΥ ΔΕΝ EΒΛΑΨΑΝ ΜΟΝΟ ΤΟΝ ΤΟΠΟ, ΑΛΛΑ ΚΥΡΙΩΣ ΤΙΣ OΠΟΙΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΜΙΑΣ ΝΕΑΣ ΜΕΤΑΠΟΛΙΤΕΥΣΗΣ
Στις σχολές Πολιτικών Επιστημών, αλλά και στα υπερσύγχρονα αμερικανικά «Εργαστήρια Ηγετών» διδάσκονται πολλά εγχειρίδια με θέμα τι πρέπει να κάνει ένας πολιτικός αρχηγός για να καταλάβει την εξουσία, να την διατηρήσει, αλλά και να αφήσει ένα θετικό ιστορικό αποτύπωμα όταν ο πολιτικός κύκλος του κλείσει. Ωστόσο, πλέον, έπειτα από την διετία διακυβέρνησης της χώρας από τον ΣΥΡΙΖΑ, σε όλες αυτές τις σχολές μπορεί να προστεθεί ένα ακόμη μάθημα: ένα εγχειρίδιο που θα περιγράφει τι… δεν πρέπει να κάνει ένας πολιτικός ηγέτης αν θέλει να μείνει στην Ιστορία και να εκμεταλλευθεί την συγκυρία και την δυναμική του. Κι αυτό διότι αν σκεφτεί κανείς πώς ήταν ο ΣΥΡΙΖΑ πριν δύο χρόνια και πώς έχει καταντήσει τώρα, μπορεί εύκολα να καταλάβει ότι, ανεξαρτήτως του χρόνου κατά τον οποίο η πτώση της κυβέρνησης και του αριστερού αυτού κόμματος θα επιβεβαιωθεί εκλογικά, η παρακμή έχει ήδη αρχίσει να ανεπίστρεπτη πορεία. Κι αυτό δεν οφείλεται στις κακές συγκυρίες, τους σκληρούς αντιπάλους ή τα άσχημα οικονομικά δεδομένα, αλλά στις πράξεις και τις παραλείψεις του ίδιου του ΣΥΡΙΖΑ και προσωπικά του Αλέξη Τσίπρα. Εκείνου, δηλαδή, που είχε μία δυναμική με την οποία θα μπορούσε να προωθήσει μία νέα Μεταπολίτευση αλλάζοντας άρδην το πολιτικό σκηνικό, αλλά τώρα όλα αυτά ανήκουν στο παρελθόν και ο ίδιος είναι ένα βήμα πριν γίνει άλλος ένας… πρόωρα συνταξιοδοτηθείς «μνημονιακός» πρωθυπουργός…
Πολλοί πρωθυπουργοί αδικήθηκαν από την Ιστορία και άλλοι τόσοι ευνοήθηκαν. Μ’ άλλα λόγια, σε πολλές περιπτώσεις μπορεί κανείς να δει ότι η αποτυχία ή η επιτυχία κάποιου δεν προέκυψε αποκλειστικά από τις δικές του κινήσεις, αλλά από την εποχή και τις συγκυρίες που επικρατούσαν όταν ανέλαβε τα ηνία ενός κόμματος ή μίας χώρας. Για παράδειγμα, ο Γεώργιος Ράλλης έχασε μεν τις εκλογές του 1981, αλλά προφανώς δεν θα μπορούσε να κάνει και πολλά απέναντι στον επερχόμενο Ανδρέα Παπανδρέου. Ταυτόχρονα, αν ο Κώστας Σημίτης δεν αναλάμβανε το ΠΑΣΟΚ όταν αυτό το κόμμα ήδη κυβερνούσε, ίσως να μην είχε γίνει ποτέ πρωθυπουργός. Ενώ ήταν επίσης εν πολλοίς προδιαγεγραμμένη και η μοίρα του Αντώνη Σαμαρά, αφού ανέλαβε την διακυβέρνηση έχοντας συγκυβερνήσει επί Παπαδήμου για να περάσει το δεύτερο Μνημόνιο και να μην χρεοκοπήσει η χώρα.
Η περίπτωση «Τσίπρας»
Ωστόσο, στην περίπτωση του Αλέξη Τσίπρα, τα πράγματα είναι εντελώς διαφορετικά. Και ο πρωθυπουργός χρεώνεται απολύτως την τραγική του αδυναμία να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό και να ανατάξει τη χώρα, παρά το γεγονός ότι πριν δύο χρόνια τέτοιες μέρες, φάνταζε ως ο ιππότης με το χρυσό σπαθί που θα μπορούσε να φέρει τα πάνω κάτω. Μετά τον Ανδρέα Παπανδρέου, ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν ο πρώτος ηγέτης που κέρδιζε εκλογές –σε όλες τις άλλες περιπτώσεις, απλώς έχανε ο αντίπαλος. Ο νυν πρωθυπουργός, όμως, ήξερε αρκετούς μήνες –αν όχι χρόνια- πριν τις εκλογές του 2015 ότι η εξουσία θα ερχόταν στα χέρια του, αργά ή γρήγορα. Και, αντί να κάνει ό,τι μπορούσε προκειμένου να διευκολύνει τους χειρισμούς του όταν θα ερχόταν στην εξουσία, ναρκοθέτησε την όποια προοπτική του. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι ο ίδιος «έσυρε» τον ΣΥΡΙΖΑ από το 4% στο 36%, δείχνοντας ότι διέθετε γνήσιο λαϊκό έρεισμα.
ΠΩΣ Ο ΣΥΡΙΖΑ ΔΥΝΑΜΙΤΙΣΕ ΤΗΝ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΤΟΥ ΚΥΡΙΑΡΧΙΑ ΚΑΙ ΕΧΑΣΕ ΜΙΑ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ ΛΟΓΩ AΓΝΟΙΑΣ, ΕΠΙΠΟΛΑΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΒΟΥΛΙΜΙΑΣ ΓΙΑ ΕΞΟΥΣΙΑ
Απανωτά λάθη
Φυσικά, τα λάθη του Αλέξη Τσίπρα δεν ξεκινούν στις 26 Ιανουαρίου, όταν σχημάτισε κυβέρνηση και εισήλθε, ως πρωθυπουργός πια, στο Μέγαρο Μαξίμου, στις αρχές του 2015. Τα λάθη του ξεκινούν πολύ νωρίτερα. Από όταν είδε ότι το «όχημά» του για την εξουσία, δηλαδή ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ… έμπαζε νερά. Αν ο πρωθυπουργός είχε φροντίσει να ανοίξει την πόρτα της εξόδου στους «λαφαζανικούς» και στην Ζωή Κωνσταντοπούλου πριν να έρθει η ώρα του τραγικού δημοψηφίσματος, το καλοκαίρι του 2015, ίσως τα πράγματα να ήταν διαφορετικά. Κι αυτό διότι ο ίδιος θα είχε μεγαλύτερο εύρος ελιγμών και χειρισμών κατά την διάρκεια της εφιαλτικής 8μηνης διαπραγμάτευσης, που κατέληξε στο τρίτο Μνημόνιο, στις κλειστές τράπεζες και στον «στραγγαλισμό» της ελληνικής οικονομίας. Ακριβώς το ίδιο έκανε, εξάλλου, και ο Ανδρέας Παπανδρέου: οι τελευταίες διαγραφές στο ΠΑΣΟΚ είχαν γίνει το 1978, δηλαδή τρία χρόνια πριν το πάλαι ποτέ Κίνημα κερδίσει εκλογές…
Τα λάθη πριν αναλάβει την κυβέρνηση δεν τελειώνουν, όμως, εδώ: ο Αλέξης Τσίπρας στο περίφημο «Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης» έδειξε πλήρη άγνοια των ευρωπαϊκών συσχετισμών δυνάμεων, πίστευε πραγματικά ότι η «Ελλαδίτσα» μπορεί να εκβιάσει με ιταμό τρόπο μία γερμανοκεντρική Ευρώπη και έταξε τα πάντα στους πάντες. Κι ακόμη και τώρα, μεγάλο μέρος της πτώσης του ΣΥΡΙΖΑ στις δημοσκοπήσεις δεν οφείλεται στις κινήσεις της ΝΔ και του Κυριάκου Μητσοτάκη, αλλά στις υποσχέσεις που διαρκώς η κυβέρνηση βρίσκει μπροστά της. Υποσχέσεις που προκάλεσαν την έντονη δυσφορία και απογοήτευση των πολιτών, οι οποίοι πίστεψαν στις εύκολες λύσεις και τώρα αισθάνονται προδομένοι…
Η άγνοια των ευρωπαϊκών συσχετισμών φάνηκε και στη συνέχεια: ο Αλέξης Τσίπρας δεν μπορούσε καν να περιμένει μερικούς μήνες να βγάλει τη χώρα από το Μνημόνιο ο Αντώνης Σαμαράς και στη συνέχεια να αναλάμβανε ο ίδιος με τα χέρια λυμένα. Αντιθέτως, υιοθετώντας μία ακραία αντιθεσμική συμπεριφορά, «έριξε» την κυβέρνηση Σαμαρά μπλοκάροντας την προεδρική εκλογή του Σταύρου Δήμα.
Κι αμέσως μετά, η συνέχεια είναι γνωστή: ο ΣΥΡΙΖΑ κέρδισε τις εκλογές και για 7 μήνες ανέλαβε να διαπραγματεύεται ο Γιάννης Βαρουφάκης. Κάπως έτσι, η κυβέρνηση έχασε την ευκαιρία να συνεχίσει τις δεσμεύσεις του δεύτερου Μνημονίου στις 28 Φεβρουαρίου με την «παράταση της κύριας σύμβασης χρηματοπιστωτικής διευκόλυνσης». Αν ο πρωθυπουργός είχε επιλέξει στις 28 Φεβρουαρίου να πάρει αυτή την ευκαιρία, τώρα ο Αλέξης Τσίπρας θα είχε ήδη «ξεμπερδέψει» με το Μνημόνιο και θα είχε πολιτικό χρόνο προκειμένου να ξανακερδίσει τους απογοητευμένους οπαδούς του. Όμως, επέλεξε να πετάξει στον κάλαθο των αχρήστων και αυτό τον ελιγμό των Ευρωπαίων, τραβώντας τα πράγματα στα άκρα: κάπως έτσι, η χώρα «στέγνωσε», η οικονομία ξαναμπήκε στην ύφεση, οι τράπεζες έκλεισαν, το τρίτο Μνημόνιο κατέστη μονόδρομος. Και έτσι, ενώ τώρα ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να είναι ο πρώτος «μεταμνημονιακός» πρωθυπουργός, θα γίνει σε λίγους μήνες άλλος ένας «συνταξιούχος» πρωθυπουργός του Μνημονίου που δεν θα μπορεί να κυκλοφορήσει εύκολα στον δρόμο…
