Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι η κυβέρνηση δεν έχει τη δύναμη να ενεργοποιήσει το άρθρο 50, χωρίς διαβούλευση με το Κοινοβούλιο. Τι θα συμβεί λοιπόν;
Μπορεί αυτό να σταματήσει το Brexit;
Σχεδόν σίγουρα όχι. Αλλά σαφώς κάνει τα πράγματα πολύ πιο συγκεχυμένα. Οι βουλευτές υποστηρίζουν ότι το ανώτατο δικαστήριο προκαλεί μια συνταγματική κρίση χωρίς καμία ένδειξη για το πώς μπορεί να υπάρξει διέξοδος. Κινδυνεύει επίσης να οδηγήσει σε ένα ακόμα μεγαλύτερο χάσμα μεταξύ όσον είναι υπέρ της παραμονής και όσων είναι κατά, ιδίως καθώς οι τελευταίοι είναι πιθανό να το ερμηνεύουν αυτό ως μία ακόμα απεγνωσμένη προσπάθεια της φιλελεύθερης μητροπολιτικής ελίτ να ανατρέψει τη βούληση του λαού (μια υποψία που θα διαμορφώσει τη σκέψη πολλών βουλευτών).
Η κυβέρνηση έχει δηλώσει ότι θα ασκήσει έφεση κατά της απόφασης και έχει την άδεια για να πάει κατ’ ευθείαν στο Ανώτατο Δικαστήριο που θα εκδικάσει την υπόθεση 7 και 8 Δεκεμβρίου. Και οι 11 δικαστές θα έχουν την ευκαιρία να αποφασίσουν σχετικά με ένα θέμα που αγγίζει την καρδιά του άγραφου συντάγματος του Ηνωμένου Βασιλείου.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι το Ανώτατο Δικαστήριο θα συμμεριστεί τη σκέψη του Ανώτερου Δικαστηρίου σχετικά με αυτό. Ειδικότερα, είναι πιθανό να είναι εξαιρετικά ευαίσθητο στην κοινή γνώμη σχετικά με το ρόλο του δικαστηρίου και για το αν λαμβάνει αποφάσεις που είναι περισσότερο πολιτικές παρά δικαστικές.
Πώς θα ζητηθεί η γνώμη του κοινοβουλίου;
Αυτό είναι το μεγαλύτερο ερώτημα όλων. Αρκεί μια απλή ψήφος «ναι» ή «όχι» – ένα είδος κοινοβουλευτικού δημοψηφίσματος; Ή μήπως πρέπει να υπάρξει νομοθεσία; Οι άνθρωποι που έφεραν την υπόθεση στο προσκήνιο υποστήριξαν ότι θα ήταν συνταγματικά αδύνατο να αλλάξει ο νόμος της Βρετανίας (όπως φυσικά θα γινόταν με την έξοδο από την ΕΕ, μαζικά) χωρίς μια πράξη του κοινοβουλίου.
Εάν θα πρέπει να υπάρξει ένα ολόκληρο νέο νομοσχέδιο που θα περάσει από τη Βουλή των Κοινοτήτων και τη Βουλή των Λόρδων βήμα-βήμα, θα είναι ένας μακροχρόνιος και (για την κυβέρνηση) επικίνδυνος αγώνας. Αν είναι απλά ένα «ναι» ή ένα «όχι», η ψηφοφορία θα μπορούσε να συμβεί γρήγορα – και κατά πάσα πιθανότητα μέσα το χρονοδιάγραμμα που ενεργοποίησης του άρθρου 50 που έχει προαναφέρει η Τερέζα Μέι, ως το τέλος του Μαρτίου.
Πώς θα ψηφίσουν οι βουλευτές για το άρθρο 50;
Αυτό δεν είναι σαφές. Οι περισσότεροι βουλευτές υποστήριξαν την παραμονή, αλλά οι περισσότεροι εκπροσωπούν εκλογικές περιφέρειες που ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης. Αυτό στοχεύει κατευθείαν στο πώς λειτουργεί το βρετανικό σύνταγμα: κατά πόσο οι βουλευτές θα πρέπει να ψηφίσουν σύμφωνα με τις επιθυμίες των ψηφοφόρων τους ή σύμφωνα με την κρίση τους (αφήνοντας το εκλογικό σώμα να αποφασίσει αν θα τους κρατήσει στη θέση τους στις επόμενες εκλογές).
Τούτου λεχθέντος, υπέρ της αποχώρησης ήταν η πλειοψηφία σχεδόν του 70% των εδρών των Εργατικών, για παράδειγμα, γι ‘αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα είναι εκλογική αυτοκτονία για τους βουλευτές του κόμματος να επαναστατήσουν (ή ίσως ακόμη και να απέχουν). Μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να ανοίξει το δρόμο για το UKIP.
theguardian.com